آشنایی با روسیه
اطلاعات اصلی درباره روسیه
نام رسمی | فدراسیون روسیه |
جمعیت | 151 میلیون ( سرشماری سال 2012 ) |
پایتخت | مسکو |
مساحت | 17 075 400 کیلومتر مربع (بزرگترین کشور اروپا) ، بزرگتر از مساحتسیاره پلوتو |
زبان رسمی | روسی |
سایر زبانها | انگلیسی، فنلاندی، آلمانی، فرانسوی |
دین | مسیحیت (ارتدکس)، اسلام، بودیسم، یهودیت |
امید به زندگی | مردان – 59، زنان – 73 |
واحد پول | روبل = یکصد کپک |
دامنه اینترنتی | .ru, .su, .rf |
کد تلفن بین الملل | +7 |
کشورهای همسایه | چین، ژاپن، کره شمالی، مغولستان، قزاقستان، آذربایجان، گرجستان، اوکراین، بلاروس، لتونی، استونی، لیتوانی، لهستان، فنلاند و نروژ |
منطقهٔ زمانی | 9 تا مناطق زمانی |
اطلاعات دیگر:
- روسیه دارای طیف گستردهای منابع طبیعی و یکی از بزرگترین تولیدکنندههای نفت در جهان است.
- نخستین ماهواره به نام اسپوتنیک، توسط اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۵۷ (=1336 ) به مدار زمین پرتاب شد.
- اتحاد جماهیر شوروی دولت سوسیالیستی بود که از سال 1922 ) (1301 =بخشی از آسیای شمالی و اروپای شرقی را اشغال کرده تا زمانی که در سال 1991 ) (1370 =انحلال شد. شوروی سابق شامل کشورهای زیر بود: لیتوانی، گرجستان، لتونی، اوکراین، قزاقستان و غیره.
- کرملین در مسکو محل اقامت رسمی رئيس جمهور روسیه است. کرملین به معنی قلعه است.
- روسیه یکی از 5 عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل همراه با ایالات متحده، انگلستان، چین و فرانسه است.
- روسیه بیش از چهل پارک ملی و یکصد منطقه حفاظت شده دارد.
- دریاچه بایکال بزرگترین دریاچه آب شیرین در جهان است. عمق این دریاچه تا 1642 متر می رسد، علاوه بر این بایکال دارای 20 درصد از حجم تمام آب شیرین یخ نشدۀ جهان است.
- کوه البروس بلندترین کوه روسیه (و اروپا) است. ارتفاع آن 5642 متر است.
- رودخانه وولگا طولانیترین رودخانهی اروپا است. (حدود 3690 کیلومتر)
- روسیه دارای بزرگترین مساحت جنگلها دارد.
- به دلیل استفاده وسیع از نیروگاههای برق آبی بخشی روسیه در تولید انرژی تجدیدپذیر به بالا میرسد.
تاریخچه مختصری:
بنا بر اسناد قدیمی میدانیم که شاهزاده وایکینگ به نام روریک سال 862 ( = 240 ه. ش.) به سرزمین روسیه آمد و اولین سلسله شاهان روسیه در نووگورود تاسیس کرد. قبایل مختلف اسلاودر قرن دهم و یازدهم تخت تأثیر مسیحیت متحد شدند. ولادیمیر کبیر سال 988 (= 366 ه. ش.) همراه با مردم روس کییفبه مسیحیت ارتدکس گروید. طی قرن یازدهم شاهزادگان کییف تمام قوی دولت در دست خود داشتند. سال 1240 (= 618 ه. ش.) مغولان شهر کییف را ویران ساختند و سرزمین روس کییف به ولایت تقسیم شد.
در اواخر قرن پانزدهم، شاهزاده ایوان سوم شهر نووگورود و تور را به دست خود آورد و حکومت مغولمنجر شد. ایوان چهارم مخوف ( سالهای زندگی 1533-1584) نخستین تزار مسکوویت، تاسیس دولت روسیه را در نظر گرفت. وی قدرت شاهزادگان و زمینداران بزرگ شکست، اما روسیه تا زمان سلطنت پتر یکم (سالهای زندگی 1689 – 1725)، نوه مایکل (1613-1645) اولین تزار از سلسله رومانف، دولتِ قرون وسطی باقی مانده. پتر یکم اصلاحات تعدادی جهت بهبود سطح زندگی و توسیع سرزمین اجرا کرد. در نتیخۀ شکست آرتش کارل گوستاو رنسکیولد در جنگ پلتاوا سال 1709 (=1088ه.ش.)، پتر یکم مرزهای دولت خود را به غرب آورد. پتر یکم و کاترین کبیر از معروفترین پادشاهان روسیه بودند که اصلاحات زیادی را در جهت مدرنیزاسیون این کشور به انجام رساندند.
در زمان امپراتور الکساندر دوم سرزمین روسیه تا اقیانوس آرام و آسیای مرکزی گسترش یافت. در سال 1861 (= 1240) رعیتداری در روسیه لغو شد. در اوایل قرن بیستم، نارضایتیهای عمیق در میان بخشهای مختلف جامعه روسیه به اعتراضات گستردهای در این کشور انجامید. در شرایطی که حاکمان کشور نسبت به درد و رنج تودههای مردم بی تفاوت به نطر میرسیدند، جریانهای سیاسی رادیکال در کشور قوت گرفتند. واقعه معروف به دوشنبه خونین در سال 1905، شکست از ژاپن در جنگ 1905 (=1284 ) و شکستهای این کشور در جنگ جهانی اول به این نارضایتیها دامن زد. در سال 1917 ( = 1296) انقلابی به رهبری حزب بلشویک، که در سال 1903 به رهبری لنین و تحت تأثیر آموزههای کارل مارکس تشکیل شده بود، به حکومت پادشاهی در این کشور پایان بخشید.
تشکیل اتحاد جماهیر شوروی
اوایل حکومت لنین با جنگ داخلی علیه حامیان سلطنت همراه بود و پس از مدتی رقابت برای جانشینی لنین شدت گرفت. وی در سال ۱۹۲۴ درگذشت و استالین در سال ۱۹۲۹ به رهبری بلامنازع حزب کمونیست شوروی دست یافت. سیاستهای استالین به صنعتیسازی سریع کشور انجامید اما حکومت او با حجم غیرمنتظرهای از پاکسازیهای سیاسی، تبعیدهای دستهجمعی و حبس و زندان همراه بود. در ژوئن ۱۹۴۱ آلمان به شوروی یورش برد و جنگی چهارساله درگرفت که ۲۷ میلیون شهروند شوروی در آن جان باختند. روسیه در جنگ جهانی دوم پیروز شد و کنترل سیاسی بیشتر قلمرو اروپای شرقی و مرکزی را برای خود تضمین کرد. استالین تا زمان مرگش در سال ۱۹۵۳ در قدرت باقیماند. در این دوران حزب کمونیست با استفاده از دستگاه امنیتی عظیم خود بر تمام جنبههای زندگی حیات اجتماعی جامعه تسلط یافت و شوروی با پرداخت بهایی گزاف از حیات انسانها به یک ابرقدرت صنعتی و نظامی تبدیل شد.
خروشچف جانشین استالین تلاش کرد تا جنبههای بیرحمانه حکومت استالین را افشا کرده و در عین حال بخشهای کلیدی حکومت کمونیستی را حفظ کند. وی سانسور را در جامعه کاهش داده و سیاست خارجی همزیستی مسالمتآمیز با غرب را در پیش گرفت اما با سرکوب قیام سال ۱۹۵۶ مجارستان سلطه شوروی بر دولتهای دستنشانده این کشور ادامه یافت. با این حال دستگاه حزبی اعتماد خود را به وی از دست داده و ااعتبار خروشچف در پی نحوه مواجهه او با بحران موشکی ۱۹۶۲ کوبا کاهش یافت. در سال ۱۹۵۷ شوروی با فرستادن ماهواره اسپوتنیک۱(Спутник ۱) به مدار زمین، عصر فضا را آغاز کرد. شوروی برای اولین بار یوری گاگارین را به فضا فرستاد و پس از چندی با سفینهٔ بی سرنشین خاک کرهٔ ماه را به زمین آورد. خروشچف در سال ۱۹۶۴ در یک کودتای حزبی ساقط شد. در دوران برژنف جانشین خروشچف، شرایط زندگی برای تودههای مردم قابل پیشبینیتر و مناسبتر شد اما سرکوب سیاسی ادامه یافت. با این حال با توجه به کاهش رشد اقتصادی و سربرآوردن مشکلات اجتماعی دوران برژنف به «عصر رکود» معروف شد. از سال ۱۹۷۹ شوروی در جنگی طولانی و خونبار در افغانستان درگیر شد. یک نسل کامل قربانی جنگ شوروی در افغانستان شدند.
در ۱۹۹۱ این کشور رسماً منحل شد و به چند کشور دیگر تجزیه شد. کشورهای تشکیلدهنده شوروی پیشین با حفظ استقلال خود در جامعه کشورهای مشترکالمنافع عضو شدند. پس از فروپاشی ۱۵ کشور جدید تأسیس شدند و فدراسیون روسیه وارث حقوقی شوروی شد.
آب و هوا:
بخش بزرگ کشور دارای آب و هوای قارهای، با زمستانهای طولانی و سرد و تابستانهای کوتاه است. اینجا طیف گستردهای حرارت تابستان و زمستان و بارش نسبتاً کم است. حرارت ژانویه در ساحل جنوب شرقی دریای سیاه در محدوده C°6 می باشد. شهر اویمیاکن یکی از نامزدها برای عنوان سردترین نقاط دنیا میباشد زیرا در روز بیست و ششم ژانویه ۱۹۲۶ دمای ۷۲- درجه سانتیگراد در این نقطه به ثبت رسیدهاست. این دما کمترین دمای ثبت شده در دنیا برای منطقه مسکونی و کمترین دمادر نیمکره شمالی نیز میباشد.
بارش سالانه از حدود 64-76 سانتی متر در منطقه اروپای تا کمتر از 5 سانتی متر در بخشهای آسیای مرکزی کاهش می یابد. توندرا دارای زمستان طولانی و یک یا دو ماه تابستان، و 8-12 ماه در انجا برف یا باران میبرد. جنگلهای شمال دور، مانند بخش بزرگ کشور، زمستانهای شدید و طولانی و تابستان کوتاه دارد. بارش کم است، از 53 سانتی متر در مسکو به 20 و 25 سانتی متر در شرق سیبری اما در طول تمام سال میبرد. استپها دارای زمستانهای بسیار سرد و تابستانهای گرم دارد.
فرهنگ:
فرهنگ روسها در حقیقت از فرهنگ اسلاوهای شرقی ریشه میگیرد که در نظر مسیحیان رومی پگان و کافر قلمداد میشدند.در شکلگیری اولیه هویت قومی و فرهنگی مردم روس اقوام دیگر تاثیرات بسزایی گذاشتند. از میان این اقوام میتوان به اورالیها و وایکینگها اشاره نمود.در اواخر هزاره یکم (میلادی) اقوام روس به مسیحی شده و به مذهب ارتودوکس شرقی گرویدند. پس از سقوط قسطنطنیه در اواخر قرن پانزدهم میلادی، روسیه بزرگترین پایگاه مذهب ارتدکس باقیماند.از دیدهگاه دیگر روسیه در زمینه فرهنگی نیز تحت تاثیر اروپا قرار گرفت. در ابتدای قرن بیستم هم تغییرات اساسی بسیاری نمود که علت آن انقلاب بلشویکی سال ۱۹۱۷ روسیه و سلطه کمونیسم برای مدت هفتاد سال بر این کشور بود.
روسیه جاذبههای تاریخی و اکوتوریستی فراوانی دارد. تعدادی از جاذبههای تاریخی: روسیه از جمله کشورهایی است که از استقبال توریستان و جهانگردان برخوردار است. از جمله جاذبههای گردشگری روسیه میتوان به موارد زیر اشاره کرد: متروی مسکو، ساختمانهای هفت جواهر، مجسمه مایاکوفسکی، مجسمههای لنین، میدان سرخ، موزه جنگ، پارک پیروزی، مجموعه کرملین.
امروزه، بر اساس مصاحبه 20000 نفر، به طور عمده از کشورهای غربی و شرق دور، میراث فرهنگی روسیه رتبهای هفتم در اندکس برندسازی ملی قرار گرفت.
علم و فناوری :
روسیه دارای بیشترین تعداد برندگان جایزه نوبل در علم و فناوری است.
علم و فناوری روسیه در عصر روشنگری توسعه سریع یافت، هنگامی که پتر کبیر آکادمی علوم روسیه و دانشگاه دولتی سن پترزبورگ را و دانشمند میخاییل لومونسف، دانشگاه دولتی مسکو را با سنت ملی قوی در یادگیری و نوآوری تاسیس کردند.
در روسیه قرنهای نوزدهم و بیستم تعداد زیادی از دانشمندان برجسته تربیت شدند که سهم مهمی در پیشرفت علوم فیزیک، نجوم، ریاضیات، محاسبات، شیمی، زیست شناسی، زمین شناسی و جغرافیا ادا کردند. مخترعان و مهندسان روسی در زمینههایی مانند مهندسی برق، کشتیسازی، سلاح، ارتباطات، فناوری اطلاعات، فناوری هستهای و فناوری فضایی سرآمد شدهاند.
دانشمندان روسی سهم مهمی در پیشرفت همه رشتهای علوم دنیای معاصر ادا کردند.
دولت فدرال روسیه همیشه از موسسات تحقیقاتی مختلف، آزمایشگاهها و دانشگاه فنآوریهای جدید پشتیبانی میکند. سالهای آخیر، در موج رونق اقتصادی، دولت اقدام به نوسازی و نوآوری کرد. اولویتهای فعلی توسعه فنآوری کشور شامل این هستند: بهره وری انرژی، فناوری اطلاعات (از جمله محصولات همراه با فنآوری فضا)، انرژی هستهای و داروشناسىاست.
اکتشافات فضایی:
برنامه فضایی شوروی یک سازمان مرکزی جامع نداشت و در عوض ساختار سازمانی، چند مرکزی بود. پس از فروپاشی شوروی و جدایی روسیه در ۲۵ فوریه ۱۹۹۲، سازمان مرکزی آژانس فضایی روسیه با فرمان رییس جمهور یلتسین تشکیل شد و اولین مدیر آژانس یوری کوپتو نام داشت.
برنامه فضایی شوروی یک سازمان مرکزی جامع نداشت و در عوض ساختار سازمانی، چند مرکزی بود. پس از فروپاشی شوروی و جدایی روسیه در ۲۵ فوریه ۱۹۹۲، سازمان مرکزی آژانس فضایی روسیه با فرمان رییس جمهور یلتسین تشکیل شد و اولین مدیر آژانس یوری کوپتو نام داشت.